تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟

تحلیل فاندامنتال چیست ؟ / تحلیل بنیادی بهتر است یا تکنیکال ؟

تحلیل در بازارهای مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. شخصی که بدون تحلیل وارد این بازارها شود حتما دچار خسارت و ضرر خواهد شد. اما کدام تحلیل بهتر است؟ آیا تحلیل فاندامنتال از تحلیل تکنیکال بهتر است؟

در سرمایه‌گذاری و بازارهای آن یکی از مواردی که اهمیت بسیاری دارد، تحلیل بازار است.

ما در تحلیل بازارها روش‌های متفاوتی داریم که تحلیل فاندامنتال، بنیادی یا پایه‌ای یکی از آن روش‌ها است. این روش در کنار روش تکنیکی دو تحلیل مهم برای پیش‌بینی بازارهای سرمایه‌گذاری هستند.

در تحلیل فاندامنتال برعکس تحلیل تکنیکال که فقط گذشته یک سهم را برای پیش‌بینی قیمت آینده یک سهام بررسی می‌کند، هر عاملی که تاثیرگذار باشد را در نظر می‌گیرد.

بنابراین در تحلیل فاندامنتال هر موضوع خردی مانند مدیریت شرکت تا موضوعات کلانی مانند شرایط اقتصادی کشور بررسی می‌شود تا تحلیل جامع ارائه شود. درواقع این تحلیل قرار است نشان دهد که آیا قیمت امروز اوراق بهادار ارزش‌گذاری درست و منصفانه شده‌اند و یا خیر.

فاندامنتال در بورس چیست؟

بازار بزرگ بورس یکی از مهم‌ترین بازارهای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که تحلیل درست در آن می‌تواند افراد را به موقعیت‌های مالی شگفت‌انگیزی برساند؛ بنابراین مهم است که در بورس از روش‌های عالی و مناسب برای تحلیل استفاده کنیم تا بتواند به ما در انتخاب سهم مناسب برای خرید و فروش کمک کند.

در بازار بورس اطلاعات مربوط به دارایی‌های شرکت‌ها از طریق کمیسیون اوراق بهادار و بورس برای عموم مردم فاش می‌شوند تا مردم بتوانند به راحتی از این اطلاعات برای تحلیل‌های فاندامنتال استفاده کنند.

در تحلیل فاندامنتال زمان بلندمدت اهمیت دارد و این نوع تحلیل معتقد است که قیمت سهام‌ها در بلند مدت تحت تاثیر اصول بنیادی شرکت‌ها هستند.

بنابراین در سرمایه‌گذاری‌های واقعی و طولانی مدت نمی‌توان به تحلیل‌ها و تغییر مسیرهای سهام تکیه کرد؛ در واقع در این نوع سرمایه‌گذاری نیاز است که سهام در طولانی مدت بررسی شود تا قیمت واقعی آن برای مشتری محاسبه شود.

در این نوع تحلیل سرمایه‌گذار بر اساس قیمت فعلی سهام تصمیم به خرید و فروش آن نمی‌کند بلکه براساس تحلیل جامع فاندامنتال می‌داند که قیمت واقعی آن سهام چقدر است و براساس آن تصمیم می‌گیرد.

ارزش ذاتی سهام در تحلیل فاندامنتال

ارزش ذاتی در حوزه‌های مختلف مفاهیم مختلفی دارد و با مفهوم آن در بورس کمی فاصله دارد. در تحلیل قیمت سهام ما در ابتدا با این دو فرض روبرو هستیم؛ فرض اول این که قیمت سهم با ارزش ذاتی آن برابر است و فرض دوم بر این اساس است که قیمت سهم ارزش ذاتی آن را نشان نمی‌دهد.

البته مهم است که بدانید تعیین ارزش ذاتی یک روند ثابت ندارد و لزوما با معادله‌ای معین تعیین نمی‌شود. در در تعیین ارزش ذاتی عوامل زیادی دخیل هستند و تحلیل‌گران متغیرهای زیاد و متفاوتی را درنظر می‌گیرند که نتایج متفاوتی را هم به دست می‌دهد.

به‌طور مثال فرض کنید که سهم شرکتی در بازار با قیمت ۴۲۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شود؛ اما ممکن است پس از تحلیل‌های گوناگون یک تحلیل‌گر قیمت آن را ۴۲۵ تومان و تحلیل‌گر دیگری قیمت آن را ۴۳۰ برآورد کند.

در این شرایط سرمایه‌گذاری که می‌خواهد این سهم را بخرد بهتر است که میانگین این تحلیل‌ها را قیمت سهم در نظر بگیرد و برطبق آن سرمایه‌گذرای کند.

تفاوت تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال و ضرورت استفاده از آن

در تحلیل فاندامنتال با حجم داده‌ و متغیرهای جزیی و کلانی که به کار می‌رود در واقع اطمینان بیشتری را به سرمایه‌گذار منتقل تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ می‌کند. در این نوع تحلیل موارد جزیی مانند روش‌ها و سطح عملکرد فروش در شرکت،‌ سود و درآمد در کنار عوامل زیادی در جامعه بررسی می‌شود تا به قیمتی منصفانه رسید.

به این دلایل است که استفاده از تحلیل فاندمنتال در بین مشتریان بورس بیشتر است البته که تحلیل تکنیکی نیز بسیار کارآمد و مهم است.

در تحلیل تکنیکی بیشتر تحلیل‌ها روی نمودارها و از طریق ابزارهایی مثل الگوی کندل،‌ اندیکاتورها،‌ کانال‌ها و ترندها انجام می‌شود که نیاز است استفاده از آن‌ها را یاد بگیرید.

البته با وجود تمام این مسائل هنوز موضوعی در تحلیل فاندامنتال وجود دارد که مسئله را کمی سخت می‌کند. در این نوع تحلیل وجود جزئیات همانقدر که نکته مثبت محسوب می‌شوند جزو نکات منفی هم به حساب می‌آیند.

وقتی همه چیز وارد این نوع تحلیل می‌شود بنابراین عوامل و متغیرها به دو گروه کمّی و کیفی تقسیم تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ می‌شوند.

تحلیل فاندامنتال کمّی تمام متغیرهای عددی هستند که شامل صورت‌های مالی یعنی سود و زیان و ترازنامه‌های شرکت ها می‌شوند. این متغیرها در واقع عوامل قابل اندازه‌گیری تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ در تحلیل فاندامنتال هستند و اهمیت زیادی دارند.

اما تحلیل فاندامنتال کیفی عواملی را شامل می‌شود که قابل اندازه‌گیری دقیقی نیستند و می‌توان آن‌ها را توصیف کرد. این بخش تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ از تحلیل فاندامنتال می‌تواند متغیرهایی همچون نوع مدیریت شرکت‌ها و نوع کسب و کار آن‌ها را شامل شود.

اینکه یک شرکت دقیقا چه کاری را انجام می‌دهد،‌ چه نوع سیاست‌هایی برای اجرای برنامه‌های مدیریتی اعمال می‌شوند یا مزیت رقابتی یک شرکت چیست،‌ نقش بسیار مهمی در تحلیل بازار سرمایه‌گذاری سهام آن دارد.

رویکردهای تحلیل فاندامنتال

در تحلیل فاندامنتال رویکردهای بالا به پایین و پایین به بالا می‌توانند به کار روند که در هر دوی آن‌ها مولفه‌های مهمی درگیر هستند. در این رویکردهای اساسا مولفه‌های اقتصاد،‌ صنعت و شرکت به کار می‌روند و عمیقا تحلیل می‌شوند.

در تحلیل بالا به پایین تحلیل‌گر از اقتصاد کلان شروع می‌کند تا به این نتیجه برسد که اقتصاد به کدام سمت حرکت می‌کند و چه صنایعی فرصت‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری هستند.

در تحلیل پایین به بالا برعکس رویکرد قبلی تحلیل را از خود شرکت،‌ شرایط و سهام آن شروع می‌کنند.

شاخص‌های تحلیل فاندامنتال

در تحلیل‌های ما از سهم‌ها بسیار مهم است که بتوانیم با شاخص‌هایی یک شرکت را از نظر سلامت مالی ارزیابی کنیم. این فرصت در تحلیل فاندامنتال از طریق شاخص‌هایی مانند سود هر سهم، P/E یا نسبت قیمت درآمد، PEG،‌ FCF، قیمت ارزش دفتری هر سهم P/B، ROE، DPR، P/S نسبت قیمت فروش ، D/E، و نسبت بازده سود سهام فراهم می‌شود.

فاندامنتال و شرکت‌های کارگزاری

تحلیل فاندامنتال برای تمامی افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری‌های طولانی مدت هستند بسیار مناسب است؛ اما یک فرد تازه وارد نمی‌تواند این تحلیل را به درستی انجام دهد.

بنابراین تلاش کنید وارد شرکت‌های کارگزاری شوید که در حوزهٔ این نوع تحلیل خدماتی را ارائه می‌دهند. در واقع در برخی کارگزاری‌ها بخش‌هایی با نام بخش پژوهشی راه‌اندازی می‌شوند که می‌توانند در تمام بخش‌های صنعت پژوهش کنند و آن را در اختیار مشتریان بورس قرار دهند.

پس بهتر است از امکانات کارگزاری‌ها استفاده کنید و بدون اطلاعات کافی وارد عمل نشوید.

تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست

تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست ؟ سوالی که ذهن همه معامله گران مبتدی را به خود درگیر میکند و گاها آن را با تکنیکال اشتباه میگیرند و یا حتی فکر میکنند تحلیل تکنیکال و فاندامنتال یکی هستند .

میخواهیم در مورد روشی صحبت کنیم که ارزشی کمتر از تحلیل تکنیکال ندارد و به همان اندازه میتواند در پیش بینی جهت روند بازار به معامله گران کمک کند . تحلیل بنیادی که به آن فاندامنتال هم میگویند در مورد عواملی که روی صنعت ، شرکت ها و اقتصاد تاثیر میگذارد را مورد بررسی قرار میدهد .

و شاید این سوال برایتان پیش آید که هدف اصلی تحلیل بنیادی چیست که باید خدمت شما عرض کنم هدف اصلی این نوع تحلیل تعیین مقدار ارزش واقعی و ذاتی سهام شرکت ها ، جفت ارز ها و… میباشد.

این روش بیشتر بر روی صورت های مالی شرکت ها تمرکز میکند تا تحلیلگر متوجه شود سهام به درستی ارزش گذاری شده یا خیر.

البته باید خاطر نشان کرد که نرخ بهره بانکی ، میزان درصد اشتغال و میزان درصد بیکاری که هر ماه برای هر کشور ارائه میشود میتواند در کوتاه مدت تاثیر خوبی بر روی قیمت جفت ارز ها بگذارد.

بطور مثال زمانی که درصد میزان اشتغال کشور امریکا ارائه میشود ارز usd با توجه به نتیجه خبر که میتوانید از سایت فارکس فکتوری آن را مشاهده نمایید در کوتاه مدت تاثیر بر روی این ارز خواهد گذاشت.

بخاطر داشته باشید که رویکرد شرکت ها جهت تحلیل به 4 مرحله تقسیم بندی میشود .

1. مشخص کردن وضعیت کشور بصورت کلی
2. مشخص کردن وضعیت صنعت
3. مشخص کردن وضعیت شرکت
4. تعیین ارزش سهام شرکت

از گزینه اول یک به یک شروع به توضیح دادن موارد میکنیم.

تعیین وضعیت کشور

ما به این جهت وضعیت اقتصاد کلی کشور را مورد بررسی قرار میدهیم که متوجه شویم آیا شرایط بصورت کلی برای سهام مورد نظر مناسب است یا خیر.

• آیا تراز تجاری مناسب است؟
• نرخ های بهره و سود در حال کاهش است یا افزایش ؟
• آیا تورم کشور تاثیر گذار است؟
• عرضه پول انقباضی است یا انبساطی؟
• آیا مصرف کنندگان توان تهیه کالا ها را دارند؟

تمامی این موارد سوالاتی است که یک تحلیلگر بنیادی باید به پاسخ هایش به درستی دست پیدا کند.

مشخص کردن وضعیت صنعت

وضعیت صنعتی که سهام مورد نظر شما داخلش قرار دارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که اگر وضعیت صنعت سهام مورد نظر مطلوب نباشد حتی بهترین و قوی ترین سهام موجود در این صنعت هم نمیتواند بازدهی مناسبی داشته باشد بقول یکی از تحلیلگران بزرگ بازار یک سهام ضعیف ولی در صعنتی قوی بسیار باارزش تر از سهامی قوی در صنعتی ضعیف است.

تحلیل وضعیت شرکت

پس از اینکه اقتصاد کشور و وضعیت صنعت را مشخص کردیم حال باید به تحلیل شرکت بپردازیم تا از سالم بودن وضعیت مالی آن مطمئن شویم .

این تحلیل وضعیت با استفاده از صورت های مالی شرکت انجام میشود و میتوان نسبت های مالی که به سود می انجامد را تعیین نمود .

نسبت های مالی جهت تحلیل به 5 دسته زیر تقسیم میشوند.

1. قیمتی
2. نقدینگی
3. اهرمی
4. سودآوری
5. کارایی یا فعالیت

بعد از محاسبه نسبت های مالی شرکت مورد نظرمان ، حال باید این نسبت ها را با سایر شرکتهایی که در این صنعت فعالیت میکنند مقایسه کنیم تا تحلیلی که انجام میدهیم شفاف تر و صحیح تر انجام گردد ، این اقدام بسیار در بورس اوراق بهادار ایران انجام میشود و معامله گران حرفه ای برای اینکه بتوانند تصمیم درست تری در زمینه خرید سهام بدست آورند از این روش ها استفاده میکنند.

تعیین ارزش سهام شرکت

پس از مشخص کردن تعیین وضعیت اقتصاد کشور ، وضعیت صنعت و تحلیل امورات مالی شرکت نوبت به این میرسد که بررسی کنیم تا متوجه شویم آیا قیمت سهام های شرکت به درستی وضع شده است یا خیر .

برای تعیین ارزش سهام از الگو های گوناگونی میتوانیم استفاده کنیم که از مهمترین آنها عبارتند از:

• پترن های سود سهام
• پترن های عواید
• پترن های دارایی

خب دوستان تا اینجای کار کتابی صحبت کردیم . اصول کلی و قوانین فاندامنتال را برای ارزیابی یک سهام شرکتی مورد بحث قرار دادیم .

اما روی صحبت ما افرادی هست که در بازارهای بین المللی مانند فارکس یا باینری آپشن فعالیت میکنند ، همانطور که میدانید در اینگونه بازارها بیشتر معامله گران در جفت ارز ها معامله میکنند ، بنابراین برای اینکه بتوانید در حد خودتان تحلیل بنیادی درستی انجام دهید بهتر است صرفا به اخبار موجود روزانه در مورد جفت ارز ها توجه کنید مانند سخنرانی رئیسان بانک های مرکزی یا اجلاس های مختلفی که برگزار میشود .

ما سعی کردیم دسترسی شما عزیزان را به این اخبار بسیار راحت کنیم چرا که با عضویت در کانال تلگرامی ما هر روز صبح میتوانید به اخبار مهم بازارهای بین الملل دسترسی داشته باشید و همچنین ارائه هشدار هایی مانند اینکه چه ساعاتی برای معامله مناسب نمیباشد، برای عضویت در کانال تلگرامی روی لینک زیر کلیک نمایید.

در ادامه برای شما عزیزان ویدئویی ترجمه شده را آماده کردیم که به زبانی ساده تحلیل بنیادی را آموزش میدهد ، پیشنهاد میکنم این ویدئوی ارزشمند را مشاهده نمایید.

تحلیل بنیادی و تاریخچه تحلیل فاندامنتال

تحلیل بنیادی یکی از روش‌های ارزیابی اوراق بهادار است. در این روش با در نظر داشتن تمامی عوامل موثر در اقتصاد و عوامل کمی و کیفی، ارزش ذاتی محاسبه و اندازه‌گیری می‌شود. یک تحلیل‌گر بنیادی حرفه‌ای تمام عوامل موثر بر ارزش اوراق بهادار نظیر نیروهای اقتصاد کلان و موارد خاصی همچون مدیریت و شرایط مالی شرکت را شناسایی و مطالعه می‌کند.

هدف از انجام این نوع تحلیل، رسیدن به ارزشی است که سرمایه‌گذار آن را با قیمت کنونی مقایسه و در نهایت با توجه به نتیجه‌ی مقایسه‌ی صورت‌گرفته، در شرایط مختلف برای سرمایه‌ی خود تصمیم‌گیری کند.

تاریخچه تحلیل بنیادی

نام دیگر این تحلیل، تحلیل فاندامنتال است. بهتر است قبل از ورود به بحث‌های جدی در مورد تحلیل فاندامنتال، ابتدا مروری بر تاریخچه‌ی آن داشته باشیم.

بنجامین گراهام اقتصاددانی آمریکایی است که با لقب «پدر علم تحلیل بنیادین» در سطح جهان شهرت یافته است. وی متولد سال 1894 در کشور انگلستان است. در دوران کودکی گراهام، خانواده‌اش در آمریکا ساکن شدند. او موفق به اخذ بورس تحصیلی از دانشگاه کلمبیا شد و با پایان‌یافتن دوران تحصیل در وال استریت شروع به کار کرد. او در 25 سالگی، هر سال به‌طور تقریبی 500,000 دلار درآمد داشت. در سال 1929 بازار سهام با سقوطی ناگهانی رو‌به‌رو شد که در نتیجه‌ی آن گراهام تقریبا تمام سرمایه‌ی خود را از دست داد. اما در ازای آن تجربه‌های ارزشمندی به دست آورد. او این تجربیات را به همراه دیوید داد در کتابی تحت عنوان «تحلیل اوراق بهادار» (Security Analysis) در اختیار همگان قرار داد.

تحقیقات بنجامین گراهام پایه‌های ایجاد تحلیل بنیادی فاندامنتال بود. همچنین روش سرمایه‌گذاری ارزشی توسط او ایجاد شد. بر اساس این روش عوامل یک شرکت همچون دارایی، درآمد و پرداخت‌های سود سهام می‌توانند فرد را به سمت ارزش ذاتی سهام هدایت کنند که آن را با ارزش بازار مقایسه کند. کتاب دیگر او با عنوان سرمایه‌گذار هوشمند (Intelligent Investor) راهنمایی ارزشمند برای تحلیل‌گران بنیادی است.

چرا تحلیل بنیادی؟

عمده دلایلی که افراد به خاطر آن از این تحلیل حمایت می‌کنند:

1. از آنجایی که روش‌ها و راهکارهای اجرایی در تحلیل فاندامنتال بر اساس اطلاعات مالی است، کسی نمی‌تواند تعصب و ادعای شخصی خود را تحمیل کند.
2. این روش تحلیلی، شرایط اقتصاد در بلندمدت، آمارهایی از جمله مصرف‌کنندگان و تمایلات آن‌ها و تکنولوژی را نیز مدنظر دارد. گستره‌ی بسیار وسیعی از داده‌ها در تحلیل بنیادی قابل تحلیل است.
3. با محاسبه‌ی درست سیستماتیک ارزش دارایی، ارزش به‌طور دقیق مشخص می‌شود. در نتیجه آن سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیمات دقیق‌تری برای معاملات خود بگیرند.
4. درک بهتر، حسابداری دقیق و تحلیل صورت‌های مالی در این تحلیل موجب اندازه‌گیری بهتر همه‌چیز می‌شود.

تحلیل بنیادی بورس شامل چند بخش است؟

تحلیل فاندامنتال یا بنیادی از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارت‌اند از تحلیل اقتصادی یا Economic Analysis، تحلیل صنعت یا Industry Analysis و تحلیل شرکت یا Company Analysis.

تحلیل فاندامنتال با چه روش‌هایی صورت می‌گیرد؟

به‌طور کلی، این تحلیل به دو طریق قابل انجام است:

1. مدل اول: روش بالا به پایین در تحلیل بنیادی

در روش تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ بالا به پایین یا Top-Down تمرکز اصلی بر چگونگی تاثیرگذاری اقتصاد کلان بر بازار و در پی آن ارزش سهام است. باید دانست که در روش بالا به پایین، صنایع نیز از چشم سرمایه‌گذاران دور نمی‌ماند. زیرا به باور آنان اگر صنعت یک کمپانی رو به پیشرفت باشد ارزش سهام آن نیز در آینده‌ای نزدیک رشد خواهد کرد. در حقیقت افرادی که از این روش استفاده می‌کنند عملکرد وسیع اقتصاد را مدنظر قرار داده و سپس صنایعی که فرایند خوبی را طی می‌کنند انتخاب و در مناسب‌ترین فرصت در آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

به‌طور معمول در تحلیل سرمایه‌گذاری به روش بالا به پایین، مواردی همچون پیشرفت اقتصادی، سیاست‌های پولی بانک‌ها نظیر کاهش یا افزایش نرخ بهره، تورم و ارزش کالاها، قیمت ارز و بیکاری شناسایی و بررسی می‌شوند.

در نتیجه‌ی این روش، سرمایه‌گذاران پیش از آنکه ویژگی‌های یک کمپانی را بررسی کنند به بررسی عوامل اقتصاد کلان می‌پردازند. آن‌ها موقع انتخاب سهام به شرایط بازار و شرایط اقتصادی برای پورتفولیوی خود توجه می‌کنند.

2. مدل دوم: روش پایین به بالا در تحلیل بنیادی

در روش پایین به بالا یا Bottom-Up، تحلیلگران فاندامنتال بدون توجه به موج‌های بازار، بنیاد یک سهام را مطالعه و بررسی می‌کنند. به بیان دیگر آن‌ها تمرکز کمی روی شرایط بازار، شاخص‌‌های اقتصاد کلان و اصول صنعت خواهند داشت. اما به‌جای آن با تمرکز بسیار زیادی یک شرکت در یک صنعت را انتخاب و آن را با سایر شرکت‌ها در همان صنعت مقایسه می‌کنند.

در واقع در تحلیل پایین به بالا روی موارد زیر تمرکز می‌شود:

• نسبت‌های مالی (قیمت هر سهم نسبت به سود تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟ هر سهم و نسبت جاری)، بازده سهام و حاشیه سود خالص
• افزایش درآمدها مانند درآمد پیش‌بینی‌شده آینده
• افزایش درآمد و میزان فروش
• تحلیل مالی اظهارنامه‌های مالی یک شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد
• تولیدات شرکت، تسلط و سهم آن در بازار
• توانایی و سابقه‌ی اعضای هیئت مدیره شرکت

برای تصمیم‌گیری منطقی طبق اصل سرمایه‌گذاری پایین به بالا در تحلیل بنیادی، ابتدا باید شرکتی را انتخاب و سپس قبل از سرمایه‌گذاری بررسی‌های کاملی روی آن انجام شود. برای نمونه، سرمایه‌گذاری که قصد دارد از روش پایین به بالا استفاده کند ابتدا شرکتی را انتخاب می‌کند و بعد به بررسی سلامت مالی، میزان عرضه و تقاضا و سایر آیتم‌ها آن، در طول یک بازه‌ی زمانی معین می‌پردازد.

در نتیجه سرمایه‌گذاران در این روش، موقع تصمیم‌گیری بیشتر از عوامل اقتصاد خرد بهره می‌برند. این نوع سرمایه‌گذاران ساختار اساسی یک شرکت را برای تصمیم درمورد سرمایه‌گذاری یا عدم‌سرمایه‌گذاری بررسی می‌کنند.

جمع‌بندی

در بازار سرمایه دو نوع تحلیل برای ارزیابی اوراق بهادار وجود دارد که عبارت‌اند از تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال. این دو از جهات مختلفی با هم متفاوت‌اند. ما در این مقاله ضمن بیان تاریخچه تحلیل فاندامنتال یا بنیادی، در مورد روش‌های انجام آن نیز توضیحاتی دادیم.