دامنه نوسان قیمت چیست؟
دامنه نوسان پویا در راه است
اشکان نظام‌آبادی- دامنه نوسان در معاملات بازار سرمایه به عنوان یکی از مولفه‌های کنترل و مدیریت بازار به کار می‌رود؛ مولفه‌ای که برای معامله‌گران هم اهمیت ویژه‌ای دارد. دامنه نوسان در بازار سرمایه ایران به دلیل اعمال مدیریت دامنه نوسان قیمت چیست؟ نامتقارن در سال‌های اخیر خود به یک مولفه نوسانی تبدیل شده است. نگاهی به تغییرات تاریخچه تغییر دامنه نوسان در بازار سرمایه نشان می‌دهد این دامنه از سال ۸۴ به بعد دائما تغییر کرده و از دو درصد به ۳، ۵/۳، ۴، ۵/۴ و ۵ درصد رسید و شرایط به گونه‌ای پیش رفته که همین تغییرات به یکی از ریسک‌های سیستماتیک بورس ایران تبدیل شده است. در این مدت با هر تغییر در دامنه نوسان بازار نیز واکنش (اغلب منفی) نشان داده است. در یکی از آخرین نمونه‌های تغییر دامنه نوسان بازار پایه فرابورس از ۱۰ درصد به ۳، ۲ و ۱ درصد با ریزش دامنه نوسان قیمت چیست؟ سنگین این نمادها همراه بود و بعد از آن دامنه نوسان قیمت چیست؟ نیز تنها اعلام خبر کاهش دامنه به دو درصد کافی بود تا بازار سراسر قرمز شود.
همزمان با این تغییرات تقریبا از سال ۹۶ موضوع ایجاد دامنه نوسان پویا مطرح شد. مسوولان حتی قول راه‌اندازی آن را هم تا پایان سال ۹۶ داده بودند. در حال حاضر مبنای نوسان قیمت پایه امروز سهام، قیمت پایانی دیروز است، اما در دامنه پویا قیمتی که مبنای دامنه قرار می‌گیرد، در روند معاملات روزانه بهروزرسانی می‌شود. به عبارتی با بهروزرسانی این فرآیند، دامنه نوسان پویا نیز تغییر می‌کند.
مسوولان پیش از این گفته بودند شبیه‌سازی حذف حجم مبنا و اعمال دامنه نوسان پویا در بازار سهام در حال اجراست و بر اساس این فرآیند، حد قیمتی برای سهام در روز تغییر می‌کند اما این تغییرات تا امروز در بازار اعمال نشده است. دامنه نوسان پویا به گونه‌ای است که اگر قیمت پایانی دیروز معادل ۱۰۰ بوده امروز قیمت می‌تواند بین ۹۵ تا ۱۰۵ تومان نوسان داشته باشد، منتهی مبنای قیمت امروز معادل ۱۰۱ خواهد بود که می‌تواند مثبت و منفی پنج درصد نسبت به این عدد بهروزرسانی شود. در این میان یک دامنه ایستا نیز همواره وجود دارد. مثلا اگر دامنه نوسان پویا سه درصد باشد، حد دامنه ایستا ۱۰ درصد است. برخلاف شرایط فعلی دامنه نوسان در بازار سرمایه دامنه نوسان ایستا و برای همه شرکت‌ها یکسان است. مدیرعامل شرکت بورس تهران در این مورد می‌گوید: «دامنه نوسان پویا را دو سال پیش به شرکت مدیرت فناوری بورس سفارش دادیم و یکی از ابزارهای خیلی خوب در بازارهای جهانی است. یکی از کارکردهای آن تنظیم حجم مبناست به این صورت که هر نماد باید با یک حجم مبنای مشخصی معامله شود تا سامانه اجازه افزایش نوسان را صادر کند.»
نوسان نیم‌درصدی داخل دامنه ایستا
علی صحرایی در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: «در تعیین دامنه نوسان معمولا دو نوع دامنه داریم. یک نوع دامنه اصطلاحا استاتیک است و مانند همان نوسان پنج درصد فعلی است و یک دامنه داینامیک هم وجود دارد که داخل همان دامنه استاتیک است که به صورت شرطی به ازای یک حجم معامله مشخص به سفارش‌ها اجازه می‌دهد نیم‌درصد نوسان کنند.»
او در پاسخ به این پرسش که در صورت اعمال دامنه پویا بازه پنج درصدی فعلی تغییر می‌کند یا خیر می‌گوید: «در صورت اعمال دامنه پویا بازه پنج درصدی تغییر خاصی نمی‌کند بلکه در داخل همین بازه با مکانیسم مشخصی به سفارش‌ها اجازه نوسان داده می‌شود. با این وجود معمولا وقتی دامنه نوسان پویا در بازارها اعمال می‌شود دامنه استاتیک را هم بازه‌های بزرگ‌تری در نظر می‌گیرند بر دامنه نوسان قیمت چیست؟ همین اساس تصور می‌کنم برای اجرای دامنه نوسان پویا دامنه استاتیک پنج درصدی مقدار کمی است و حداقل باید دامنه نوسان قیمت چیست؟ دامنه نوسان را ۱۰ درصد در نظر بگیریم.»
دامنه دامنه نوسان قیمت چیست؟ پویا جذابیت بازار را افزایش می‌دهد
مدیرعامل شرکت بورس تهران می‌گوید: «اگر بخواهیم این موضوع را به زبان ساده‌تری بیان کنیم در صورتی که این طرح اجرا شود می‌توانیم ادعا کنیم در معاملات یک سهم افراد بیشتری قیمت مورد معامله سهم را قبول داشتند و قبول داشتن آنها به معنای همان معامله کردن سهم است.» صحرایی ابراز امیدواری می‌کند که اجرای دامنه نوسان پویا جذابیت بازار را افزایش دهد و گفت: زمانی که یک قیمت در نماد مورد معاملات متعدد قرار می‌گیرد و به حجم مبنای داینامیک هم می‌رسد بنابراین آن قیمت برای سامانه معاملات قابل پذیرش است.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا زمانبندی اجرای این طرح مشخص شده یا خیر می‌گوید: معمولا برای اجرای این تغییرات زیرساخت‌های فنی لازم است که ما سفارش آن را به زیرمجموعه‌های فنی دادیم. در مرحله بعد متخصصان فنی با در نظر گرفتن ملاحضات خود و بررسی زیرساخت‌ها وضعیت را برای ما تشریح می‌کنند اما فعلا زمانی برای اعمال این تغییرات مشخص نشده است.
